Building Thinking Classrooms
Twee jaar geleden las ik tijdens de zomervakantie Building Thinking Classrooms van Peter Liljedahl. Dat boek heeft mijn kijk op het geven van wiskundelessen ingrijpend veranderd. Ik was al langer bezig met het ontwikkelen van activerende werkvormen, maar de ideeën van Liljedahl hielpen me om deze verder te verbeteren. Zo ben ik gaan werken met willekeurig samengestelde groepjes die staand op whiteboards aan de slag gaan. Ook ben ik me bewuster geworden van het belang van een sterke lesstart — als kapstok voor de rest van de les.
Meer informatie over BTC is te vinden op de Nederlandstalige website, of op de oorspronkelijke website.
Op basis van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek beschrijft Liljedahl veertien strategieën om een echte denkklas te creëren — een klas waarin leerlingen actief, kritisch en samenwerkend leren. Voor mij zijn vooral de eerste vijf strategieën het meest waardevol. Deze heb ik samengevat in de afbeelding hiernaast.
Ik werk niet uitsluitend volgens het Building Thinking Classrooms-principe, omdat ik geloof dat een eenzijdige aanpak niet bij elke klas of situatie past. Afwisseling is voor mij essentieel. Toch zijn verschillende elementen uit BTC inmiddels een vast onderdeel van mijn lessen geworden — ze zorgen telkens weer voor meer betrokkenheid, samenwerking en denkactiviteit bij mijn leerlingen.
De belangrijkste elementen
Wanneer je de beschikking hebt over whiteboards in je lokaal dan laat je de leerlingen opdrachten staand op de whiteboards maken. Deze opdrachten kan je voor de les op kleine briefjes uitprinten en met een magneet op de whiteboards bevestigen. Verdeel je klas in willekeurige groepjes van 3 leerlingen. Dit kan in Magister, maar ook door bijvoorbeeld het gebruik van een pakje speelkaarten.
Geen whiteboards in je klaslokaal? Wees niet getreurd en bestel een rol whiteboard-plakfolie. Iets duurder maar ook iets duurzamer zijn de Wipebook flipcharts. Zo kan je schrijven op ramen, deuren en muren!
Building Thinking Classrooms
Een opmerking die mij is bijgebleven bij een training van Peter Liljedahl die ik heb gevolgd is:
💬 "Alles wat je als docent zegt zonder dat leerlingen erover hebben nagedacht, is abstract."
Dit heb ik het afgelopen jaar zelf mogen ontdekken in mijn lessen. Je kunt een nieuw onderwerp natuurlijk volledig uitleggen en hopen dat het blijft hangen — en soms doet het dat ook. Maar wanneer leerlingen eerst zelf actief hebben nagedacht over (delen van) de nieuwe stof, komt de uitleg daarna veel beter binnen. Het beklijft, omdat het verbonden is met hun eigen denkproces.